Co to jest konwergencja oka?
Konwergencja jest symetrycznym, zbieżnym ruchem oczu do nosa. To ta umiejetność o której potocznie mówimy „robienie zeza”. Powstaje około 5-6 miesiąca życia gdy oczy zaczynają ze sobą współpracować. Konwergencja może być zależne od naszej woli choć zazwyczaj w życiu codziennym używamy jej odruchowo. Całkowitą konwergencję dzielimy na jej 4 składowe:
- konwergencję akomodacyjną,
- konwergencję fuzyjną,
- konwergencję toniczną,
- konwergencję psychologiczną.
Diagnostyka konwergencji oczu
Z 4 składowych konwergencji, aż w 2/3 na dobrą konwergencję ma wpływ AKOMODACJA. Dlatego jeżeli w badaniu konwergencji wykryjemy nieprawidłowości należy wykonać pełne badanie ortoptyczne, a także badanie wady wzroku po kroplach. Siłę konwergencji mierzymy za pomocą Punktu Bliskiego Konwergencji – PBK (cm). Prawidłowy wynik konwergencji wynosi średnio między 2 a 6 cm od nasady nosa 👃 pomiar możemy wykonać metodą obiektywną (ocenia badający) 👩⚕️ lub subiektywną (ocenia pacjent).
Zaburzenia konwergencji oczu
Jeżeli konwergencja nie działa prawidłowo mówimy o NIEDOMODZE konwergencji. Przyczyną niedomogi mogą być m.in.: wady wzroku, zaburzenia w pracy mięśni oka, osłabione/wzmożone napięcie mięśniowe, nieprawidłowe widzenie obuoczne, zez (jawny i ukryty!), niedowidzenie. Objawy niedomogi konwergencji to m.in.:
- problem z czytaniem,
- trudności w pisaniu,
- bóle głowy,
- słaba koncentracja,
- trudności w nauce,
- bóle oczu,
- łzawienie, swędzenie, pieczenie oczu,
- nadmierne pocieranie oczu,
- dwojenie.
Konwergencja oczu – ćwiczenia
Najlepszym ćwiczeniem konwergencji są wszystkie naturalne sytuacje kiedy dziecko patrzy na obiekt położony blisko. Dlatego od urodzenia warto wprowadzać ćwiczenia na tzw. małą motorykę:
- zabawki do oglądania do rączek,
- książeczki,
- klocki,
- celowanie, przekładanie,
- puzzle,
- układanki,
- rysowanie,
- itp.
PAMIĘTAJCIE O ZASADZIE: „Duże mięśnie ćwiczą małe mięśnie”
Jeżeli musicie wyćwiczyć mięśnie oczu, a mięśnie brzucha, mięśnie pleców czy mięśnie obręczy barkowej będą słabe, to albo poprawa w ćwiczeniach oczu będzie baaaardzo wolna, albo efekt ćwiczeń utrzyma się krótko, będzie chwilowy.
Jeżeli konwergencję musimy „potrenować” to mamy do wyboru kilka ćwiczeń, które najlepiej stosować naprzemiennie. Ćwiczenia te dobrze jest wykonywać na stojąco, na równoważni (w domowych warunkach może być stopień do mycia rąk).
Czy ćwiczyć w okularach?
Najczęstsza odpowiedź to: TAK. Jeżeli dziecko/dorosły ma wadę wzroku i niedomogę konwergencji to ćwiczymy w okularach. Czasami niedomoga konwergencji pojawia się właśnie poprzez nieskorygowaną wadę wzroku. Co oznacza, że BEZ okularów będzie oko „odpływało” a w okularach będzie ok, to wtedy nie ćwiczymy tylko chodzimy w okularach.
Aby konwergencja działała prawidłowo od pierwszych miesięcy życia dziecka powinniśmy aktywizować mała motorykę i zapewniać jak najwiecej ruchu, aby silne były wszystkie mięśnie.
Jeżeli zauważycie u swojego dziecka NIEDOMOGĘ KONWERGENCJI to najpierw wizyta u specjalisty (ortoptysty, okulisty, fizjoterapeuty), a później regularne ćwiczenia.